Darmproblemen en obstipatie: oorzaken, symptomen en oplossingen
Heb je last van een opgeblazen buik, harde stoelgang of het gevoel dat je niet volledig kan ontlasten? Dan kan er sprake zijn van obstipatie – een van de meest voorkomende darmproblemen. Maar liefst 15% van de bevolking kampt ermee, vooral vrouwen en mensen ouder dan 65 jaar.
In onze multidisciplinaire praktijk in Sint-Niklaas bekijken onze diëtiste, osteopate en bekkenbodemtherapeut samen met jou wat de oorzaak is van jouw klachten en hoe we jouw spijsvertering weer in balans kunnen brengen.
Wat is obstipatie precies?
We spreken van obstipatie (constipatie) wanneer er sprake is van:
- minder dan drie stoelgangen per week,
- moeilijkheden bij het ontlasten,
- of harde, klonterige stoelgang.
Volgens de ROME IV-criteria heb je obstipatie als minstens twee van de volgende zes symptomen aanwezig zijn:
- Minder dan 3 stoelgangen per week
- Hard persen tijdens >25% van de ontlastingen
- Harde of klonterige stoelgang >25% van de tijd
- Gevoel van blokkade in het rectum
- Onvolledige lediging
- Manuele hulp nodig bij ontlasten
Deze klachten gaan vaak gepaard met buikpijn, een opgeblazen gevoel en een zwaar gevoel in de onderbuik.
Mogelijke oorzaken van obstipatie
Obstipatie is zelden eendimensionaal. Vaak spelen meerdere factoren samen:
Levensstijl en voeding
- Te weinig drinken of vezels eten
- Weinig beweging of een zittende levensstijl
- Onregelmatig eetpatroon of stress tijdens de maaltijd
- Te veel bewerkt voedsel of lage vetinname
👉 Let op: niet alle vezels werken hetzelfde. Onderzoek toont aan dat oplosbare vezels (zoals psyllium) effectief zijn bij constipatie, terwijl onoplosbare vezels (zoals tarwezemelen) klachten zelfs kunnen verergeren bij mensen met een trage darmtransit.
Hormonale factoren
- Schommelingen tijdens premenopauze of menopauze
- Schildklieraandoeningen (hypo- of hyperthyreoïdie)
- Zwangerschap
Medicatie
Sommige medicaties, zoals ijzersupplementen, pijnstillers of antidepressiva, kunnen de darmtransit vertragen.
Lichamelijke oorzaken
- Bekkenbodemproblemen: moeite met ontspannen op het juiste moment
- Verklevingen (na operaties of bij endometriose)
- Zenuw- of spierziekten (zoals Parkinson, MS, CVA, spina bifida)
- Darmaandoeningen: prikkelbare darm syndroom (IBS), diverticulitis, megacolon, of verzakkingen
Psychologische factoren
- Onderdrukte emoties of angst
- Moeilijk loslaten (zowel letterlijk als figuurlijk)
- Stress, perfectionisme of faalangst
- Trauma’s of misbruikervaringen
- Eetstoornissen
Stress beïnvloedt rechtstreeks de darm-hersen-as en kan zowel de spieractiviteit van de darm als de gevoeligheid van het rectum wijzigen.
Wat zegt de wetenschap?
Recente studies tonen aan dat bij een deel van de mensen met chronische constipatie sprake is van een sensorimotorische disfunctie in de endeldarm:
- Rectale hyposensitiviteit (verminderde gevoeligheid)
- Vertraagde motiliteit (tragere darmtransit)
- Biomechanische problemen in de bekkenbodem
Deze stoornissen zorgen ervoor dat de natuurlijke aandrang om naar het toilet te gaan vermindert, waardoor de ontlasting harder wordt en klachten verergeren.
De Bristol Stool Chart: wat zegt jouw stoelgang?
De Bristol Stool Scale helpt je te begrijpen hoe gezond je stoelgang is:
- Harde losse keutels → ernstige constipatie
- Samengeklonterde keutels → trage transit
- Worstvormig, brokkelig → licht vertraagd
- Zachte, gladde worst → ideaal
- Zachte stoelgang met scherpe contouren → gezonde frequentie
- Papperige stoelgang → neigt naar diarree
- Waterige stoelgang → acute diarree
Een gezonde stoelgang bevindt zich idealiter tussen type 3 en 5.
Gevolgen van langdurige obstipatie
Langdurige constipatie heeft meer gevolgen dan enkel ongemak:
- Heropname van afvalstoffen (zoals zware metalen) → vermoeidheid, hoofdpijn, huidproblemen
- Aambeien of anale scheurtjes door persen
- Verzakkingen van baarmoeder of darmen
- Blaasproblemen door verhoogde druk
- Rug- en bekkenpijn
- Slechte adem of beslagen tong door opstapeling van toxines
Wat kan je zelf doen?
✅ Drink voldoende water (zeker 1,5-2 liter per dag)
✅ Eet vezelrijk, maar bouw dit rustig op
✅ Beweeg dagelijks – wandelen, fietsen of yoga
✅ Zorg voor een goede toilethouding (knieën hoger dan heupen met een voetenbankje)
✅ Pers niet te hard om verzakkingen te voorkomen
✅ Ga op tijd naar het toilet – stel de stoelgang niet uit
✅ Adem diep in de buik en ontspan je bekkenbodem
✅ Kauw goed en eet bewust
✅ Vermijd stress en haast tijdens het eten
Multidisciplinaire aanpak bij Praktijk 187
Bij Praktijk 187 in Sint-Niklaas werken een diëtiste, osteopate, bekkenbodemtherapeute en mental coaches samen om jouw darmgezondheid te verbeteren.
Onze aanpak is holistisch en op maat:
- De diëtist onderzoekt jouw eetpatroon en darmreacties op voeding.
- De osteopaat herstelt de beweeglijkheid van de buikorganen en verbetert de doorbloeding.
- De bekkenbodemtherapeut leert je de juiste spiercontrole tijdens ontlasting.
- De mental coach helpt je omgaan met stress, perfectionisme of onderdrukte emoties.
Zo werken we samen aan een gezonde spijsvertering, meer comfort en een beter algemeen welzijn.